Wady wzroku

OCULUS

Gabinet Okulistyczny i Salon Optyczny

83-000 Pruszcz Gdański   ul. Mickiewicza 1
tel.: (58) 683 00 37


Większość ludzi w pewnym okresie swojego życia doświadcza przynajmniej jednej z czterech popularnych wad wzroku. Każdą z nich można łatwo wykryć i skorygować podczas badań u lekarza okulisty.

Krótkowzroczność (myopia)
Oko o nadmiernej mocy układu optycznego w odniesieniu do długości oka nazywa się okiem krótkowzrocznym. Najczęstszą przyczyną krótkowzroczności jest wydłużenie gałki ocznej. Ostry obraz odległego przedmiotu powstaje w oku krótkowzrocznym przed siatkówką. Na siatkówce powstaje obraz rozmyty. Krótkowzroczność korygowana jest przy pomocy soczewek rozpraszających (ujemnych), które przesuwają obraz do tyłu na powierzchnię siatkówki. Z klinicznego punktu widzenia krótkowzroczność dzieli się na:

Wada ta ujawnia się zazwyczaj przed 20 rokiem życia - w wieku szkolnym. Krótkowidz ma kłopoty z widzeniem przedmiotów odległych, natomiast przedmioty bliskie widzi ostro bez korekcji.

Nadwzroczność (dalekowzroczność, hypermetropia)
Oko o zbyt słabej mocy układu optycznego w odniesieniu do długości oka nazywa się okiem nadwzrocznym. W związku z tym ostry obraz odległego przedmiotu powstaje za siatkówką. Na siatkówce powstaje obraz rozmyty. Nadwzroczność korygowana jest przy pomocy soczewek skupiających (dodatnich), które przesuwają obraz do przodu na powierzchnię siatkówki.
Dalekowidz ma kłopoty z widzeniem przedmiotów bliskich. Przedmioty odległe widzi ostro bez korekcji.

Astygmatyzm (niezborność, astigmatismus)
We wszystkich opisanych wcześniej wadach, układ optyczny oka charakteryzował się symetrią obrotową tzn. we wszystkich przekrojach wykonywanych pod różnymi kątami wzdłuż osi optycznej oka promienie świetlne były załamywane w ten sam sposób. W przypadku astygmatyzmu jest inaczej. Promienie świetlne wpadające do oka załamywane są przez układ optyczny oka w różnym stopniu w zależności od płaszczyzny, w której się znajdują. W przypadku oka astygmatycznego można wyróżnić dwie charakterystyczne płaszczyzny biegnące wzdłuż osi optycznej oka. W jednej z nich promienie wpadające do oka załamywane są przez układ optyczny oka maksymalnie w drugiej minimalnie. W większości przypadków płaszczyzny te są do siebie prostopadłe. Noszą one nazwę przekrojów głównych. W płaszczyznach pośrednich do dwóch ww., stopień załamania promieni jest pośredni. Tym mocniejszy im płaszczyzna jest bliższa płaszczyźnie maksymalnego załamania i tym słabszy im płaszczyzna, w której biegną promienie jest bliższa płaszczyźnie w której promienie załamywane są minimalnie. Miarą astygmatyzmu jest różnica mocy optycznych oka w wyżej opisanych przekrojach głównych. Wyróżniamy astygmatyzm:

Główną przyczyną astygmatyzmu oka jest niesferyczny kształt rogówki.

Astygmatyzm korygowany jest przy pomocy soczewek torycznych, których budowa jest analogiczna do opisanych wyżej zniekształceń, lecz usytuowanie osi jest odpowiednio prostopadłe do przekrojów głównych.

Astygmatyzm może towarzyszyć zarówno krótkowzroczności jak i nadwzroczności.

 

Starczowzroczność (presbyopia)
Oko posiada zdolność akomodacji tzn. zmiany mocy optycznej. W wyniku skurczu mięśni rzęskowych następuje zmiana kształtu soczewki i w konsekwencji zmiana jej zdolności skupiającej. Człowiek bezwiednie patrząc na przedmioty dalekie i bliskie odpowiednio reguluje moc optyczną soczewki tak, aby w jednym i drugim przypadku na siatkówce oka powstawał ostry obraz.
Zdolność ta jest najbardziej rozwinięta u dzieci. W wyniku naturalnych procesów fizjologicznych stopniowo zanika z wiekiem i spada do zera w wieku około 70 lat. Spadek i zanik zdolności do akomodacji jest wywołany głównie przez spadek elastyczności soczewki, ale także przez spadek elastyczności więzadeł i mięśni odpowiedzialnych za akomodację.

Niedobór akomodacji, w przypadku oczu miarowych, dotkniętych starczowzrocznością, kompensuje się przy pomocy soczewek skupiających (dodatnich), które poprawiają ostrość widzenia przedmiotów bliskich (okulary do czytania). W przypadku osób krotko- i dalekowzrocznych, najbardziej komfortowym rozwiązaniem są okulary progresywne, które pozwalają obserwować przedmioty zlokalizowane w różnych odległościach - poczynając od bardzo odległych do zlokalizowanych w odległości ok. 25 cm.

Wada ta objawia się stopniowo po 40 roku życia. U osób, które dotychczas nie potrzebowały korekcji, pojawiają się narastające problemy z ostrym widzeniem przedmiotów znajdujących się w bliskiej odległości.